بی اعتنایی به پژوهش ۱۳ دانشگاه درباره آلودگی هوا

به گزارش خبرنگار مهر، مسعود تجریشی استاد تمام دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی شریف در نشست ارائه آخرین تحقیقات و دستاوردهای دانشگاه صنعتی شریف در حوزه آلودگی هوا که امروز ۲۹ آذر ماه در ساختمان معاونت پژوهشی این دانشگاه برگزار شد، با اشاره به اینکه در حال حاضر هیچ مسئولی نمی‌خواهد درباره آلودگی هوا صحبت کند گفت: صدا و سیما با بنده تماس می‌گیرد و می‌گوید درباره آلودگی هوا صحبت کنم اما من میگویم که در حال حاضر مسئولیتی در سازمان محیط زیست ندارند و با سایرین تماس بگیرید که آنها می گویند کسی حاضر به صحبت نیست. باید مسولین درباره این موضوع صحبت کنند و حق حقوق شهروندی مردم را به آنها بگوییم.

وی ادامه داد: یک متن نانوشته وجود دارد که می گوید اگر میخواهید قانون اجرا نکنید آن را پیچیده اش کنید در قانون هوای پاک به طور مثال برای یک حکم ۱۲ مجموعه باید کار کنند یکی از مشکلات این قانون این است که مبانی نظری برای حل مسئله وجود ندارد و نحوه قانون نویسی در قانون هوای پاک با اشکالاتی مواجه هست.

تجریشی خاطرنشان کرد: عدم وجود یک نگاه همسو به حل مسئله باعث می شود که ما در برنامه های پنج ساله در قانون بودجه، بودجه ای برای مواد قانونی در نظر نگیریم. از سال ۱۳۹۶ که قانون هوای پاک ابلاغ شده، حتی یک ردیف بودجه‌ای برای این قانون در نظر گرفته نشده است و فقط نزدیک به ۵۰۰ میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شد که بعید می‌دانم همین بودجه هم تخصیص داده شده باشد. مثلا وقتی می گویید باید سوخت با استاندارد یورو ۵ یا یورو ۶ عرضه شود به طبع باید منبع مالی برای آن در نظر گرفته شود.

وی به انجام پژوهش ۱۳ دانشگاه درباره آلودگی هوا در سالهای گذشته اشاره کرد و گفت: در سال ۹۶ و ۹۷ با دانشگاههای مختلف جلسه داشتم و نزدیک به ۶ میلیارد تومان بودجه برای این ۱۳ دانشگاه در نظر گرفته شد برای اینکه به ما بگویند مسئله آلودگی هوای شهر تهران را چگونه حل کنیم و چه اقدامی توسط چه کسی و در چه بازه زمانی انجام شود و دانشگاهها پژوهش های خود را اعلام کردند و در قالب یک کتاب نیز منتشر شد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: در سال ۹۹ در جلسه با آقای مخبر که برخی از وزرا نیز در آن جلسه حضور داشتند در باره این پژوهش و این طرح صحبت کردم؛ وزیر کشور در آن زمان این گزارش را نیز تایید کرد و اعلام کرد که ما وارد فاز تامین منابع مالی این طرح خواهیم شد. در این جلسه آقای مخبر تاکید داشت که دکتر میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه نیز در جلسه حضور داشته باشند و مقرر شد جلسه هفته آینده برگزار شود که این جلسه تاکنون و بعد از گذشته دو سال برگزار نشده است؛ بنابراین سومین نکته مهم در خصوص رفع آلودگی هوا اراده سیاسی برای حل مشکل آلودگی است.

معاون سابق سازمان محیط زیست در پاسخ به این سوال که بلاخره متولی اصلی برای رفع آلودگی هوا کدام سازمان و یا سازمان ها هستند، گفت: بعد از گذشت دو سال از شروع کارم در سازمان محیط زیست به این فکر افتادم که متولی اجرای قانون هوای پاک کدام سازمان باید باشد و همکارانم همه فکر می‌کردند و جلساتی با وزارت کشور داشتم. این موضوع واضح است که متولی این موضوع سازمان محیط زیست نمی‌تواند باشد چرا که این سازمان اجرایی نیست و نیروی انسانی کافی برای اجرای آن ندارد.

وی بیان کرد: با قائم مقام وزیر کشور در آن زمان صحبت کردم و آنها را متقاعد کردم که وزارت کشور باید مسئولیت هدایت و کشاندن سازمانهای ذیربط را به سمت حل مسئله آلودگی هوا داشته باشد. ایشان هم قبول کردند و قرار شد وزارت کشور نخ تسبیح این موضوع باشد. در آن زمان حتی با استانداران جلساتی برگزار شد و آنها را موظف کردند که به مواد قانونی قانون هوای پاک عمل کنند و گزارش بدهند.

تجریشی اظهار کرد: در دوره جدید وزیر کشور نیز به این موضوع ورود کردند اما به یکباره پیگیری های مربوط به اجرای قانون هوای پاک فراموش شد؛ اما وزارت کشور می تواند نقش محوری در همکاری استانداران و شهرداری ها ایفا کند. در حال حاضر که قانون هوای پاک در حال بازنگری است به نظرم باید بر روی وظایف دستگاه‌ها شفافیت بیشتری اعمال شود.

استاد تمام دانشگاه صنعتی شریف با بیان این مطلب که در قانون هوای پاک به لحاظ کیفری متنی وجود ندارد که اگر یک دستگاه به وظایف خود عمل نکرد چه برخوردی باید با آن صورت گیرد، گفت: در بحث آلودگی هوا به لحاظ حکمرانی ما دچار مشکلات عدیده‌ای هستیم همچنین ما در سیاستگذاری، چرایی و چگونگی حل مسئله و هماهنگی بین دستگاه‌ها نیز با مشکل مواجه هستیم.

وی اضافه کرد: در سال ۹۸-۹۹ با آموزش و پرورش مکاتبه ای داشتم و سوال من از آنها این بود که چرا هر سال در فصل پاییز که آلودگی هوا مشهود است، یک ماه مدارس را تعطیل نکنید این طرح را به دولت بردیم اما گفتند ربطی به سازمان محیط زیست ندارد از آن سو مجلس اعلام کرد که معلمان با این طرح مخالف هستند. همچنین پیشنهاد دادیم برای اینکه مازوت نسوزانیم قطعی برق داشته باشیم اما گفتند این کار در جمهوری اسلامی امکان پذیر نیست. ولی نمی‌شود که هر گزینه‌ای که مطرح می کنیم یکی با آن مخالفت کند.

وی همچنین درباره ارتباط میان پژوهشگران دانشگاهی با مسئولان دستگاه ها درباره چاره یابی پژوهشی در مسائل مختلف گفت: دستگاه های اجرایی دنبال ایجاد تحول نیستند و علاقه‌ای هم ندارند که کسی از آنها ایراد بگیرد این تمایل که در کشورهای پیشرفته وجود دارد و از دانشگاه ها می خواهند که در حل مسئله کمک کند در داخل کشور و در دستگاههای اجرایی وجود ندارد و هر چه میگذرد، ارتباط بین دانشگاه و دستگاه‌های اجرایی کمتر می‌شود و در حال حاضر به نظر من این ارتباط در پایین ترین سطح قرار دارد.